Ấn phẩm kỉ niệm 90 năm ngày sinh GS. Phan Huy Lê (23/2/1934 - 23/2/2024)
Cuốn sách gồm 27 bài viết từ tháng 9 năm 1982 đến tháng 4 năm 2018, được chia thành hai phần:
Phần I: Tư liệu và Tổng quan
Những công trình mang tính khái quát, thể hiện dấu ấn của GS. Phan Huy Lê, hoặc những bài tổng kết chưa được xuất bản chính thức, hay chưa có điều kiện công bố rộng rãi.
Phần II: Nhân vật và Sự kiện
Tập trung cao cho nội dung hình thành, phát triển, tính chất, chức năng, vai trò và đóng góp của các nhà nước từ thời đại dựng nước đầu tiên cho đến các nhà nước thế kỷ X; lịch sử quân sự và các cuộc chiến tranh giữ nước từ khởi nghĩa Hoan Châu (713-722) cho đến chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ (1954); một số bài viết tiêu biểu về các nhân vật lịch sử.
Trích dẫn sách Phan Huy Lê Di Cảo - Nhận Thức Lịch Sử Việt Nam
"Trưa thứ Bảy, ngày 23 tháng 6 năm 2018, sau khi dồn sức chỉ đạo hoàn thành cơ bản và chuẩn bị nghiệm thu cấp cơ sở bộ Lịch sử Việt Nam 30 tập, GS. Phan Huy Lê vội vã lên đường rời xa cõi tạm. Từ bấy đến nay, có thêm nhiều bài viết về GS. Phan Huy Lê trong nhiều lĩnh vực khác nhau và lĩnh vực nào Giáo sư cũng đều có những đóng góp trội vượt. Thế nhưng có một lĩnh vực phải được xem là biệt tài bẩm sinh và là phẩm chất riêng có của Giáo sư thì dường như lại chưa có nhiều nghiên cứu chuyên sâu. Đó là những tổng kết khoa học dưới nhiều hình thức như hội nghị, hội thảo, trao đổi, tọa đàm hay các báo cáo đề dẫn, phát biểu định hướng cho các sinh hoạt học thuật. Chuẩn bị kỷ niệm 90 năm ngày sinh của GS. Phan Huy Lê (23/2/1934 - 23/2/2024), các con, cháu của Giáo sư làm việc trong nhóm Sử học liên ngành đã tìm trong di cảo của Giáo sư những tổng kết hội nghị, hội thảo khoa học; những bài viết khai mở và định hướng cho nhiều hướng nghiên cứu mới; những trao đổi thảo luận về các vấn đề hay nhân vật lịch sử có nhiều gai góc, “nhạy cảm”… để tổng hợp, tổ hợp thành cuốn sách mang tên Phan Huy Lê di cảo: Nhận thức lịch sử Việt Nam." - Theo GS. TS. NGND. Nguyễn Quang Ngọc, trích Lời mở đầu
"Vì những cống hiến to lớn cho sự nghiệp nghiên cứu khoa học và giảng dạy, năm 1980 Ông được phong học hàm Giáo sư. Những danh hiệu cao quý của nghề làm thầy được trao cho GS. Phan Huy Lê vào các năm 1988 (Nhà giáo ưu tú), 1994 (Nhà giáo Nhân dân). Tiếp đó GS. Phan Huy Lê được Nhà nước tặng những phần thưởng cao quý như Huân chương Độc lập hạng Ba, Huân chương Kháng chiến hạng Nhì, Huân chương Lao động các hạng Nhất, hạng Nhì, hạng Ba. Trong hàng trăm công trình đã công bố trong và ngoài nước, tập hợp công trình dưới đầu đề Tìm về cội nguồn in trong 2 tập với tổng cộng 1.753 trang đã được đã được trao Giải thưởng Nhà nước về Khoa học - Công nghệ năm 2000. Năm 2016, GS. Phan Huy Lê được nhận Giải thưởng Hồ Chí Minh, phần thưởng cao nhất về khoa học với tác phẩm Lịch sử và Văn hóa Việt Nam - Tiếp cận bộ phận dày hơn 1.000 trang. Năm 2017 bộ sách hai tập Vùng đất Nam Bộ - Quá trình hình thành và phát triển dày 1.502 trang do Ông chủ biên được trao giải thưởng Trần Văn Giàu." - Theo GS. TSKH. NGND Vũ Minh Giang, trích Lời giới thiệu