Khi được hỏi: “Khi gặp khó khăn trong cuộc sống, các con sẽ tìm đến ai đầu tiên để được hỗ trợ?”
Hầu hết các em sẽ tìm kiếm bạn bè, bạn cùng lớp hoặc lên mạng để tìm câu trả lời, nhưng không ai nhờ đến sự trợ giúp của phụ huynh. “Tại sao các con không nói chuyện với bố mẹ?”, “Bởi vì có hỏi bố mẹ thì cũng chỉ bị la thôi, bố mẹ còn nói con nít con nôi lo mấy chuyện này làm gì nữa ạ.”
Đồng thời phụ huynh cũng thường xuyên phàn nàn: “Tại sao con tôi không chịu tâm sự với tôi, tôi cũng không có cách nào trò chuyện với nó”.
Mỗi đứa trẻ đều trải qua một khoảng thời gian đầy nổi loạn và bất an trong tâm hồn. Đó là khoảng thời gian đầy những khó khăn trong việc thấu hiểu chính bản thân, việc hành vi đó kéo dài có nghĩa là trẻ vẫn chưa thoát ra được khó khăn ấy. Nếu như phụ huynh không thể nhận ra con mình đang gặp vấn đề mà một mực buộc con phải thay đổi sự nổi loạn ấy, thì điều đó chỉ gây ra tổn thương cho cả hai.
Và vấn đề ở đây là, chỉ nội việc “thấu hiểu những khó khăn của trẻ” thôi đã không hề dễ dàng rồi. Thử hỏi, bạn sẽ làm thế nào để khiến một đứa trẻ có tính chống đối và phản kháng mạnh mẽ với người lớn lên tiếng về sự khó khăn và bất lực của mình?
Bạn có biết ở trường học luôn có một phòng ban gọi là phòng tư vấn tâm lý học sinh sinh viên không? Bạn có biết, ở phòng ban ấy có một giáo viên phụ trách, gọi là chuyên viên tư vấn tâm lý hay không?
Tuy nhiên, nếu bạn là học sinh, bạn có chủ động đến đó để tìm kiếm sự giúp đỡ chăng? Nếu bạn là phụ huynh, bạn có sẵn sàng cho con mình được tư vấn tâm lý không? Nếu bạn là giảng viên của trường, bạn đã biết cách sử dụng nguồn lực hỗ trợ này và sát cánh cùng chuyên viên tư vấn hay chưa?
Rất nhiều người đã lầm tưởng rằng, tư vấn tâm lý học đường và tham vấn tâm lý chẳng qua chỉ là trò chuyện, là một việc vô cùng nhẹ nhàng và dễ dàng. Tuy nhiên, tư vấn tâm lý học đường là một nghề đòi hỏi nhiều kỹ năng chuyên môn. Thực tế, khi giúp trẻ giải quyết khó khăn, chuyên viên tư vấn cũng gặp rất nhiều vấn đề nan giải. Những trở ngại ấy thường bắt nguồn từ gia đình hoặc hệ thống giáo dục ở trường, và chúng thường khiến các chuyên viên theo nghề cảm thấy bất lực.
Một trích đoạn trong sách Thế Giới Nội Tâm Của Những Đứa Trẻ Nổi Loạn
Ai cũng có lúc tức giận, đây là một cảm xúc bình thường.
Cảm xúc là cảm giác của chúng ta về ai hoặc về điều gì đó. Chúng ta sẽ có những phản ứng khác nhau bởi một người hoặc một sự việc bất kì. Đôi lúc, khi giáo dục con cái, chúng ta sẽ nói với chúng rằng “con không được tức giận”; “tức giận là sai”, nhưng nếu chúng ta liên tục phủ nhận những cơn nóng giận của trẻ sẽ chỉ khiến trẻ không biết cách đối phó với cơn giận trong cuộc sống, lúc này trẻ chỉ có thể chọn cách sử dụng bạo lực để giải quyết.
Để trẻ nhận thức và xác định được cảm xúc của chính mình, bạn hãy cho trẻ hiểu rằng sự xuất hiện của mỗi loại cảm xúc đều là bình thường. Ai cũng có thể có những cảm xúc tích cực và tiêu cực, nhưng đừng để chúng chi phối chúng ta, chúng ta phải là người làm chủ cảm xúc của chính mình. Ai nói “tức giận” chắc chắn là cảm xúc xấu? Giận dữ có thể tạo nên sức mạnh giúp chúng ta dễ dàng nói chuyện với mọi người và bày tỏ suy nghĩ, cảm nghĩ của bản thân. Tức giận cũng có thể kích thích mong muốn cải thiện hiện trạng và tăng cường động lực kiểm soát cuộc sống của chúng ta. Nhưng đồng thời nó cũng sẽ khiến chúng ta không thể suy nghĩ và hành động đúng hướng, dễ thu hút những ánh mắt dị nghị từ người khác, thậm chí dẫn đến hành vi quá khích. Vì vậy, bất kì cảm xúc nào cũng sẽ có chức năng tích cực và tiêu cực của nó, tùy thuộc vào cách chúng ta sử dụng nó như thế nào mà thôi.