Nụ Cười Thiếu Nữ
Mỗi nhân vật một cách sống, một quan niệm sống riêng. Có người đúng y khuôn đúc bài bản của một tổ chức; có người lại không theo quy định gò bó của ý thức hệ do con người đặt ra. Sống trong thiên nhiên mưa nắng thuận hòa, tôm cá dập dềnh, hoa trái xanh tốt quanh năm, nên con người cũng phóng khoáng, chân chất tự nhiên, với những mối tình mộc mạc nguyên so, mang đậm bản sắc người dân Nam Bộ. Anh Năm Sài thành điển hình sành điệu ăn nhậu, xả láng, sức vóc ngang tàng, chuyên nghề tự do, vượt ra ngoài những nguyên tắc, rào cản, những khuôn phép, đạo luật gò bó, luôn hướng tới tự do. Tình yêu và hôn nhân cũng vậy, cứ lấy nghĩa làm tình, lấy tình làm luật, lấy rượu làm sức bật, lấy yêu thương con người làm tình cảm chân chính, không đặng “bỏ lòng” ai. Yêu đương phát tiết thoải mái tự nhiên như rừng cao su rung rinh trong nắng, tự do như tiếng ve gọi bạn tình dưới ánh trăng thanh, như đói thì ăn khát thì uống. Tình cảm luyến ái, cái chất thẳng thắn tốt bụng của con người ấy, kỷ luật nghiêm minh của “tổ chức” cũng phải suy nghĩ lại.
Người con gái nơi Hòn Ngọc Viễn Đông, giữa cuộc chiến tranh đầy khói lửa, vẫn giữ nụ cười trên môi, giữa đạn bom vẫn khát khao cháy bỏng, giữa cái sống cái chết liền kề vẫn tìm hơi ấm lứa đôi bên nhau, vẫn gửi gắm nụ hôn ngọt ngào, vẫn yêu đương tự nhiên mạnh mẽ như chính sức sống của tạo hóa. Nụ cười thiếu nữ, đôi mắt đẹp long lanh chan chứa tình kia, nhẽ ra để tô đẹp cho cuộc sống, để được cưng được yêu, chứ đâu phải cho chiến trận. Bởi chiến tranh không chỉ cướp đi xương máu và nước mắt, chiến tranh còn cướp đi cả nụ cười thiếu nữ, cả tình yêu đôi lứa, những nụ hôn nồng nàn, cả những cảm xúc cháy bỏng khát khao. Để đổi lấy cuộc sống hòa bình, độc lập tự do, họ đã tự nguyện tham gia cách mạng, hy sinh tất cả. Chỉ tiếc rằng chiến tranh lại cứ kéo dài, dài mãi, kéo theo cả tuổi thanh xuân, kéo theo suốt cả cuộc đời.