Hợp tuyển văn thơ nhạc họa chủ đề mùa xuân và ngày tết
Sách Tết Quý Mão 2023 là cuốn sách thứ năm trong dự án Sách Tết của Đông A, khởi đầu với Sách Tết Kỷ Hợi 2019. Nhà văn Hồ Anh Thái tiếp tục là người tuyển chọn các tác phẩm văn thơ nhạc họa chủ đề mùa xuân và ngày tết trong giai phẩm này. Cuốn sách được chia làm 6 phần: Khúc dạo đầu, Văn, Thơ, Nhạc, Hoạ, Vĩ thanh đưa người đọc trải qua nhiều cung bậc cảm xúc khác nhau.
Mở đầu sách, bạn đọc được quay về những ngày xưa cũ, nhìn lại phong tục đón tết xưa trong gia đình của hai cựu quan nhà Nguyễn ở Phan Rí và Huế, với những phép tắc nghiêm cẩn mà truyền thống, trang trọng trong Tết quê nội, tết quê ngoại của Xuân Phượng. Đó cũng có thể là những hồi ức đón tết ở Hà Đông và cả nước Nga xa xôi lạnh lẽo trong Theo bà nội về quê ăn tết của Nguyễn Thị Minh Thái. Những trải nghiệm gói bánh chưng, chơi tam cúc của Ý Nhi và Trung Sỹ cũng tái hiện những phong tục đẹp mà ngày nay có nguy cơ mai một do sự phát triển của công nghệ.
Sáng tác của nhiều cây bút tên tuổi như Ma Văn Kháng, Phan Thị Vàng Anh, Phan Cung Việt, Nguyễn Trí… trong phần Văn sẽ thuật lại ngày tết ở vùng cao và ở hải ngoại, qua đó giúp người đọc thấm thía nỗi niềm xa quê ngày tết của những người con tha hương.
Những cảm xúc mùa xuân tiếp tục được khơi gợi trong những vần thơ của Hữu Việt, Hàn Thanh Duy, Nguyễn Thúy Quỳnh, Hồ Anh Tuấn… Phần Thơ kết thúc với bài bình của tác giả Hoài Nam về bài thơ Những mùa xuân của nhà thơ Quang Dũng.
Giai phẩm xuân tiếp tục nối dài với phần Nhạc là các bài cảm nhận tinh tế của Nguyễn Thị Minh Châu về các nhạc phẩm: Thì thầm mùa xuân (Ngọc Châu), Chiều phủ Tây Hồ (Phú Quang), Mưa xuân (Đức Trịnh).
Ở phần Họa, chuyên mục Mỗi năm một hoạ sĩ năm nay giới thiệu hoạ sĩ Đặng Tiến qua bài viết của Giáng Ngọc: Đặng Tiến - Người buông câu. Chân dung “hoạ sĩ minh họa” và “họa sĩ sáng tác tranh” được khắc họa rõ nét từ những ngày còn trẻ, làm bạn với cuốn sách Bước đầu học vẽ của cha để lại, tập vẽ với hộp màu của cha và ký ức bóng cha vẽ cặm cụi trên nền nhà.
Phần Vĩ thanh cuối sách giới thiệu bài viết Một “ông Tây” ở Việt Nam của Yên Ba, khảo cứu quá trình chuyển ngữ truyện ngụ ngôn của La Fontaine từ tiếng Pháp sang tiếng Việt của nhiều thế hệ dịch giả Việt Nam, từ Trương Minh Ký, Nguyễn Văn Vĩnh đến ấn bản đầy đủ nhất do Đông A ấn hành vào dịp tết Nhâm Dần 2022.
Một điểm hấp dẫn của Sách Tết qua các năm là cuốn sách có sự tham gia minh họa của nhiều thế hệ họa sĩ: từ các hoạ sĩ đã thành danh như Đặng Tiến, Hoàng Phượng Vỹ, Đào Hải Phong… đến các hoạ sĩ trẻ như Kim Duẩn, Phượng Vũ… Nhờ các minh hoạ này, sắc xuân càng thêm rạng rỡ, sinh động trên từng trang sách.