Cuốn sách “Hương sắc trong vườn văn” là tập tiểu luận hướng dẫn người viết văn rèn luyện tay nghề do dịch giả Nguyễn Hiến Lê thực hiện. Trong đó, tác giả đã chia thành 14 chương và chương nào cũng đắc dụng, đó là những gợi ý cho người viết cần phải có những ý niệm ngay từ khi ban đầu khi thực hiện tác phẩm.
Nội dung sách Hương sắc trong vườn văn
- Chương I: Óc thẩm mỹ
- Chương II: Văn hùng tráng
- Chương III: Văn ba lan
- Chương IV: Tế nhị và hàm súc
- Chương V: Lời xứng ý - ý hợp với cảnh và tình
- Chương VI: Cảnh vật trong văn
- Chương VII: Tình trong văn
- Chương VIII: Lý trong văn
- Chương IX: Sự thực trong văn
- Chương X: Những cách thoát ra ngoài sự thực
- Chương XI: Đuổi bắt ảo ảnh
- Chương XII: Đuổi bắt ảo ảnh (tiếp)
- Chương XIII: Kỹ thuật chân chính
- Chương XIV: Cái thần trong văn.
Có gì đặc biệt trong cuốn sách “Hương sắc trong vườn văn”
Theo Nguyễn Hiến Lê chia sẻ, cái gì làm cho đời ta phong phú lên là cái ấy đẹp. Phong phú về vật chất cũng như về tinh thần, vì vật chất và tinh thần liên quan mật thiết với nhau. Một kiểu áo giúp cho điệu bộ của ta uyển chuyển hoặc nghiêm trang, một trái cam ăn vào ta thấy cơ thể nhẹ nhàng, sảng khoái, một nền trời lấp lánh những vì sao, một cánh đồng thơm tho những lúa chính, một định lý hóa học, một hành vi bác ái,...những cái đó đều là đẹp cả.
Ðặc biệt, tác giả dành nhiều trang để phân tích tiêu đề “Kỹ thuật chân chính”. Mỗi thời mỗi khác, nhưng có một quy tắc bất dịch là phải từng trải nhiều, cảm xúc cho sâu, suy nghĩ cho cao, rồi diễn tất cả những cái đó cho thật đúng, đừng thừa đừng thiếu, một cách tự nhiên và bình dị. Riêng về sự bình dị tác giả giải thích: Sự bình dị là dấu hiệu ở bên ngoài, nó cho người đọc biết rằng tư tưởng thâm trầm ở bên trong. Theo Nguyễn Hiến Lê, đó là điều khó đạt được nhất trong khoa học cũng như trong văn chương. Sự sáng sủa của tư tưởng là điều khó biết bao, mà chỉ khi nào tư tưởng sáng sủa thì văn mới có thể bình dị được.
Nói về sự cố tình làm cho câu chữ rườm rà, né tránh sự bình dị trong tác phẩm, tác giả nhận định văn chỉ nhạt nhẽo vì nhãn quan hẹp hòi, cảm xúc hời hợt, tư tưởng nông cạn mà tâm hồn thì phàm tục. Cho nên, người viết theo khuynh hướng này cứ phải đẽo gọt, tô chuốt để giấu cái tầm thường của mình.
Sở hữu cuốn sách Hương sắc trong vườn văn sẽ giúp độc giả ….
Ðọc hết 14 chương của Hương sắc trong vườn văn, người đọc coi như đã lĩnh hội được một bộ luyện văn quý báu, nhất là đối với những người theo đuổi nghiệp sáng tác văn học nghệ thuật. Phần kết của quyển sách còn có nhiều trang ca ngợi, tôn vinh nghề nghiệp cao quý này. Ðại ý rằng: Nghệ thuật có mục đích ghi và thực hiện được cái Ðẹp trong vũ trụ, mà trong các nghệ thuật thì văn chương và âm nhạc phổ cập hơn hết, cảm người ta sâu hơn hết. Riêng văn chương lại có công dụng giảng giải, truyền bá các nghệ thuật khác, nên từ khi nhân loại có chữ viết, thì bất kỳ thời nào và ở xứ nào, nó cũng được coi trọng hơn mọi môn và được dạy nhiều nhất trong các trường học.
Đằng sau từng nét chữ của mỗi nhà văn là cả một khát khao được thay đổi, hướng con người tới vùng trời nhân tính hơn. Nếu bạn yêu văn chương, yêu từng con chữ và khao khát mang lời văn đến cuộc đời mỗi người thì hãy lĩnh hội những tinh túy từ cuốn sách Hương sắc trong vườn văn ngay hôm nay. Cũng như Nguyễn Hoài Thanh đã từng nói: Văn chương không chỉ là ngôn từ mà tác giả gửi gắm vào đó nỗi niềm cũng như hiện thực cuộc sống mà còn ẩn chứa việc xây đắp tâm hồn con người.