Thấm thoắt đã tròn 60 năm từ khi tác phẩm Hương Rừng Cà Mau của nhà văn Sơn Nam lần đầu ra mắt, và cũng gần 14 năm từ khi "ông già Nam Bộ" đi xa. (13/8/2008 - 13/8/2022).
Nhà xuất bản Trẻ gửi đến bạn đọc tác phẩm "Hương Rừng Cà Mau" phiên bản bìa cứng gần như nguyên vẹn câu chữ theo bản in đầu tiên tại nhà xuất-bản Phù-Sa vào năm 1962.
Cái "Hương rừng" đó là gì mà có ma lực quyến rũ nhiều thế hệ bạn đọc đến vậy?
Đó là hương vị đặc sắc của một vùng đất U Minh “Chướng khí mù như sương”, “Muỗi, vắt nhiều hơn cỏ” khiến người đọc không chỉ ngửi mà còn có thể thấy và nghe tràn ngập trên từng trang sách. Đó là những dị nhân mang nhiều nét khác thường độc đáo. Ẩn sau vẻ ngoài thô ráp, tầm thường là trí tuệ dân gian, là lối sống minh triết, hài hòa hợp lẽ tự nhiên. “Thấy bầy vịt của ai đó lội trên sông, cứ bắt một con mà ăn thịt... Gặp ai yêu mình, mình cứ yêu trở lại, muốn kết nghĩa vợ chồng thì hãy tùy hoàn cảnh. Gặp ai rao giảng đạo lý nào thì cũng nghe... thấy có tinh thần từ bi bác ái, làm lành tránh dữ là được”. Cuộc sống thời khai hoang, mở đất được miêu tả trong dòng chảy hồn nhiên như vậy, ở đó mọi sự va chạm dường như đều có khả năng hóa giải cho nhau. Mỗi chi tiết, địa danh đều lưu dấu thời gian, nếp sinh hoạt, tập quán của một lớp lưu dân ngang tàng, hiệp nghĩa.
Thông tin tác giả
Sơn Nam (1926 - 2008) là một nhà văn, nhà báo, nhà nghiên cứu văn hóa Việt Nam nổi tiếng. Ông tên thật là Phạm Minh Tài sinh ngày 11 tháng 12 năm 1926, tại làng Đông Thái, quận An Biên, tỉnh Rạch Giá (nay thuộc xã Đông Thái, huyện An Biên, tỉnh Kiên Giang).
Thuở nhỏ ông học tiểu học tại quê nhà, rồi học trung học tại Cần Thơ. Năm 1945, ông tham gia Thanh niên Tiền phong, rồi lần lượt tham gia công tác ở Hội Văn hóa cứu quốc tỉnh, phòng Chính trị Quân khu, phòng Văn nghệ Ban Tuyên huấn Xứ ủy Nam Bộ. Bút danh Sơn Nam ra đời trong thời gian này, để tưởng nhớ người phụ nữ Khmer đã cho ông bú mớm thời thơ ấu (Sơn là một họ lớn của người Khmer, Nam là để nhắc nhớ mình là người phương Nam).
Sáng tác đầu tiên của Sơn Nam lại là tập thơ mang tựa đề Lúa reo(1948), tiếp sau đó là hai truyện ngắn Bên rừng Cù Lao Dung và Tây đầu đỏ. Nhưng, cái tên Sơn Nam bắt đầu được người ta nhớ nhất qua Hương rừng Cà Mau (1962), tiếp sau đó là một loạt các tác phẩm: Chim quyên xuống đất (1963), Hình bóng cũ (1964), Vạch một chân trời (1968), Hai cõi U Minh, Vọc nước giỡn trăng, Bà chúa hòn… Tất cả những sáng tác ấy đến với độc giả một cách dễ dàng bởi ngôn từ bình dị, mộc mạc và thông qua đó người ta hiểu thêm về cách ứng xử của con người đồng bằng.
Nhà văn Sơn Nam đã viết nên nhiều tác phẩm dấu ấn, ông được nhiều người gọi yêu là "ông già Nam Bộ", "ông già Ba Tri", "ông già đi bộ’, "pho từ điển sống về miền Nam" hay là "nhà Nam Bộ học". Toàn bộ các sáng tác của ông được Nhà xuất bản Trẻ tại thành phố Hồ Chí Minh mua bản quyền. Ông qua đời ngày 13 tháng 08 năm2008 tại Thành phố Hồ Chí Minh.