Tiểu thuyết ban đầu được đặt tên “Chết mòn”, có lẽ không còn xa lạ với độc giả Việt Nam bởi từng được giới thiệu nhiều lần trong chương trình học phổ thông, cùng với tên tuổi Nam Cao.
“Sống mòn” không có một cốt truyện lôi cuốn hay kịch tính, tác phẩm chỉ xoay quanh cuộc sống thường nhật của những con người sống trong kiếp nghèo, để rồi những lý tưởng cao đẹp, tâm tính thiện lương bị bào mòn trong nỗi lo cơm áo gạo tiền. Cái nghèo đeo đẳng dai dẳng khiến người ta có cảm tưởng mỗi ngày thức dậy là mỗi ngày tiến gần hơn đến cái chết của mình: họ chết trong lúc sống.
Phần lớn các tác phẩm của Nam Cao đều lấy nguyên mẫu từ các nhân vật xung quanh ông: nhân vật giáo Thứ được lấy nguyên mẫu từ chính tác giả, hay Liên – vợ giáo Thứ, được lấy cảm hứng từ bà Trần Thị Sen, vợ ông.
Thông tin tác giả
Nhà văn Nam Cao (1915-1951), tên thật là Trần Hữu Tri, bút danh khác: Thúy Rư, Xuân Du, Nguyệt. Quê quán: Làng Đại Hoàng, tổng Cao Đà, huyện Nam Sang, phủ Lý Nhân (nay là xã Hòa Hậu, huyện Lý Nhân, tỉnh Hà Nam). Bút danh Nam Cao được ghép hai chữ đầu của tên tổng và huyện quê hương ông.
Ông là một nhà văn hiện thực phê phán (trước Cách mạng) và được xem là một trong những nhà văn tiêu biểu nhất của thế kỉ XX. Nam Cao còn là người có đóng góp quan trọng đối với việc hoàn thiện phong cách viết truyện ngắn và tiểu thuyết Việt Nam ở nửa đầu thế kỉ XX, có những đóng góp quan trọng trong việc hoàn thiện phong cách truyện ngắn và tiểu thuyết. Ông viết nhiều và có những tác phẩm đặc sắc: Chí Phèo, Dì Hảo, Lão Hạc, Lang Rận, Tư cách mõ, Mò sâm banh, Đôi mắt, Sống mòn... Với những cống hiến cho văn học nghệ thuật nước nhà, năm 1996, Nam Cao được truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học và Nghệ thuật.