Tiểu thuyết "Dương Hậu" được tác giả Hoa Bằng gọi là “truyện dài lịch sử”, mang trong mình hai sứ mệnh tiểu thuyết và lịch sử. Về tính chất lịch sử, trong Dương Hậu Hoa Bằng đã đi sát với sử liệu, thông qua việc khảo sát các sử liệu như: Đại Việt sử ký toàn thư 大越史記全書, Đại Việt sử ký tiền biên 大越史記前編, Khâm định Việt sử thông giám cương mục 欽定越史通鑑綱目, Việt sử lược 越史略 hay Việt sử yếu 越史要 của Hoàng Cao Khải chúng ta có thể thấy rõ điều này.
Về mặt tiểu thuyết, tác phẩm chủ yếu viết về cuộc đời bà hoàng hậu của vua Đinh Tiên Hoàng, tức hoàng hậu Dương Vân Nga. Trên tinh thần bênh vực cho người đàn bà - người đàn bà lịch sử, tác giả Hoa Bằng cơ hồ đã xuất phát từ góc nhìn nữ quyền và tự do dân chủ tiến bộ lúc bấy giờ, để suy xét và giải oan cho một người phụ nữ - Dương Vân Nga, vượt qua những định kiến của xã hội truyền thống đương thời, cùng với những thành kiến thâm căn cố đế, gây ra mặc cảm đối với một người phụ nữ trong xã hội phong kiến còn sót lại.
Bởi suy nghĩ hẹp hòi của truyền thống Nho giáo cũ kỹ và cứng nhắc, không coi trọng địa vị cũng như quyền lợi người phụ nữ, ràng buộc câu thúc người phụ nữ, cho dù người ấy có là mệnh phụ phu nhân đi chăng nữa, thì cũng phải nằm co ro trong khuôn khổ bó chặt của “công, dung, ngôn, hạnh”, “tam tòng tứ đức”… Cho nên việc bà trao long cổn hay ngai vàng của chồng mình cho Lê Hoàn, tức là một sự phản bội, phụ tình…
Xét cho cùng, dù gì Dương Vân Nga cũng là một nhân vật lịch sử không thể phủ nhận, có thể nói chính bà là cầu nối giữa hai triều vua, hai dòng họ ngự trị trên ngai vàng của nước Việt là họ Đinh và họ Lê. Bởi lý do này mà lịch sử đã điểm vài nét sơ lược về bà trong chính sử, hơn là bốn bà hoàng hậu khác của vua Đinh. Cũng vì thế mà bà chịu lắm điều tai tiếng.
Lời khuyên của Biên tập viên dành cho việc đọc cuốn sách
Cuốn sách này được Hoa Bằng viết từ giữa thế kỷ XX, Dương Vân Nga trong vai trò là một nữ tướng, có tài kinh luân, có tài cầm quân, có tài thao lược, đã giúp đỡ vua Đinh rất nhiều trong việc dẹp loạn 12 sứ quân, thống nhất đất nước lập nên nước Đại Cồ Việt vang danh hiển hách.
Cuốn sách cũng cho thấy sự vị tha, lòng bao dung và cái nhìn của tác giả về thân phận của người phụ nữ trong thế cuộc vận nước lung lay, thấy được cái tâm tư mà Hoa Bằng đã dành cho người phụ nữ bị cột thắt, ràng buộc bởi những tư tưởng truyền thống khắt khe. Hoa Bằng đã nêu cao tính nhân văn trong thời đại này, kêu gọi người đời sau không nên khắt khe với người đời trước.
Tác phẩm "Dương Hậu" mà độc giả đang cầm trên tay đây được tổng hợp lại từ hai nguồn trên cơ sở đối chiếu, cân nhắc giữa: Tiểu thuyết thứ Bảy và bản thảo do chính tác giả Hoa Bằng gõ lại bằng máy đánh chữ sau khi đăng trên Tiểu thuyết thứ Bảy, trong quá trình đó ông có sửa chữa liên tục, từ sửa chữa trên bản đánh máy cho đến những bổ sung bằng nét chữ viết tay bên lề hoặc giữa các dòng, thậm chí là những trang giấy nhỏ dán lên bản thảo. Do đó, ấn phẩm mà độc giả đang cầm trên tay đây sẽ có đôi chỗ khác với bản trên Tiểuthuyết thứ Bảy, được dung hoà giữa hai bản gốc nói trên.
Câu nói hay dành tặng bạn
“Một người gái goá yếu đuốinhư Dương thị phỏng tài nào ngăn cản nổi sức ngấmngầm chuyển di Đinh Tộ dưới thế lực và ảnh hưởng củaLê Hoàn?”- Hoa Bằng.