Con đường giải mã văn học trung đại Việt Nam là công trình tập hợp những kết quả nghiên cứu của PGS.TS.NGƯT Nguyễn Đăng Na về một số tác phẩm, tác giả, hiện tượng... quan trọng trong nền văn học trung đại Việt Nam. Kể từ lần xuất bản đầu tiên vào năm 2006, công trình đã được độc giả đón nhận và đánh giá cao. Trải qua thời gian, một số vấn đề lịch sử hay nhận định của tác giả về các tác gia văn học trung đại; về nội dung, vấn đề văn bản học của một số văn bản Hán Nôm... hiện nay đã được các nhà nghiên cứu nhận thức lại và có ít nhiều thay đổi về quan điểm đánh giá. Đó cũng là chiều hướng tiến bộ của nhận thức lịch sử và văn học. Tuy vậy, trong lần xuất bản này Nhà xuất bản Đại học Sư phạm đảm bảo tính toàn vẹn nội dung các bài viết đã công bố của tác giả, ngoài ra chúng tôi có bổ sung Phần phụ lục gồm tuyển chọn một số bài viết, bài nghiên cứu khác của tác giả về văn học, văn hóa, lịch sử tư tưởng Việt Nam thời trung đại,... vốn là Dư cảo của tác giả.
Trong suốt lịch trình gần một ngàn năm phát triển, văn học trung đại Việt Nam đã tạo dựng những truyền thống nghệ thuật riêng cho dân tộc. Vì vậy, muốn hiểu văn học dân tốc, cần nắm được diễn trình của văn học trung đại, những giai đoạn phát triển, đặc điểm cùng vị trí của từng giai đoạn trong lịch sử văn học.
Văn học trung đại Việt Nam có hình thức biểu trung khá riêng biệt; chúng như những mã khóa, nếu chưa nắm bắt được, sẽ chẳng có cách nào thâm nhập văn bản, mà đã không thâm nhập được vào văn bản thì nói gì đến việc hiểu giá trị của tác phẩm. Cho nên, trong quá trình nghiên cứu, chúng tôi cố gắng tìm một con đường tiếp cận thích hợp để có thể nắm bắt bản chất và quy luật của văn học trung đại.
Qua việc khảo sát những tác phẩm văn học cụ thể, chúng tôi tìm ra một số tín hiệu đặc trưng mang tính chất như những má khóa; trên cơ sở đó, tiến hành những thao tác tháo gỡ để hình thành một con đờng gọi là giải mã văn học trung đại Việt Nam.
Nguyễn Đăng Na
Trong cuốn sách này, qua việc khảo sát những tác phẩm văn học cụ thể, tác giả đưa ra một số tín hiệu đặc trưng mang tính chất như những mã khoá, trên cơ sở đó, tiến hành những thao tác tháo gỡ để hình thành một con đường gọi là giải mã văn học trung đại Việt Nam. Với tinh thần ấy, cuốn sách của tác giả không mang tính chất một công trình lí thuyết, mà từ thực hành nghiên cứu, rút ra những vấn đề lí thuyết về giải mã văn bản, nghĩa là, đi theo quy trình có vẻ ngược với một số lí luận gia trước đây: xuất phát từ thực tiễn của chính bản thân văn học trung đại Việt Nam tổng kết thành lí luận.