Sakurako và bộ xương được chôn dưới gốc anh đào (tên gốc: Sakurako-san no ashimoto ni wa shitai ga Umatteiru) là series light novel trinh thám của tác giả Ota shiori, minh họa bìa Tetsuo. Đến nay series đã đạt được con số ấn tượng 1,5 triệu bản in. Tác phẩm cũng được chuyển thể sang rất nhiều phiên bản như TV series anime, drama live-action, manga.
Hokkaido, Hakodate. Tôi, Shoutarou cùng với cô tiểu thư yêu xương và bí ẩn Sakurako cùng du hành đến thành phố ấy. Nhưng chúng tôi chẳng phải đi chơi. Là để điều tra một vụ án mà người chú kính yêu của Sakurako từng theo đuổi. Vụ án ấy có một điểm chung với vụ án mà chúng tôi từng giải quyết, đó là những mẩu xương cánh bướm. Chúng tôi đã thách thức vụ án đã trôi vào quá khứ ấy… Cuốn sách này còn bao gồm cả một câu chuyện ngắn cho thấy sự quyến rũ của Sakurako, người con gái vừa kiêu hãnh cao quý vừa ngây thơ.
Đây là truyện dài đầu tiên trong series trinh thám rất được yêu thích này!
Mục lục:
Mở đầu
Chương một: Ký ức mùa đông và bản đồ thời gian
Chương đặc biệt: Bàn tay dịu dàng
Thông tin tác giả:
Shiori Ota: sinh ra ở Sapporo, Hokkaido. Cô sống ở thành phố Asahikawa đến năm 2012 . Khi ra mắt tác phẩm trên trang web E*Every Star, cô được đánh giá cao về bút lực và trở nên nổi tiếng. Cùng năm đó, bộ truyện Sakurako và Bộ xương dưới gốc anh đào đạt giải thưởng xuất sắc (Với bút danh Eleanor.S) trong Hạng mục Giải thưởng truyện E-book của E*Every Star (Kadokawa Shoten). Ngoài ra, cô còn đoạt một số giải xuất sắc như Giải thưởng Kaito Royale Novel, Giải thưởng cuộc thi tiểu thuyết tổ chức bởi E*Every Star và Quartet, trong mọi cuộc thi khả năng viết lách của cô đều được đánh giá cao.
Tetsuo
Trích đoạn sách:
Bộ môn Pháp y của Đại học Y Sapporo được mở ra nhờ bộ phim truyền hình của đài địa phương gặt hái rất nhiều giải thưởng trong Liên hoan nghệ thuật của Cục Văn hóa.
Trong văn hóa Nhật, khái niệm cái chết gắn liền với sự ô uế[1] ăn sâu vào gốc rễ, nên người Nhật có khuynh hướng né tránh “cái chết” trong vô thức. Cho đến khi xem bộ phim về chủ đề pháp y ở Hokkaido này, rất nhiều người dân không biết đến vấn đề trong chế độ xác minh nguyên nhân tử vong ở Hokkaido.
Hokkaido có dân số gần bằng Phần Lan. Tuy nhiên, ở Phần Lan tỷ lệ giải phẫu tử thi trong những ca tử vong không rõ ràng (toàn bộ những cái chết ngoại trừ chết bệnh trên giường, có bác sĩ chứng thực) là 80%. Tỷ lệ này ở Hokkaido chỉ có 5 – 6%. Tỷ lệ của Hokkaido như vậy không hẳn là quá thấp. Nếu tính trung bình cả nước, ở Nhật Bản tỷ lệ này là dưới 10%.
Tuy nhiên, người Hokkaido đã nhận ra sự tôn nghiêm sau cái chết của mình không được bảo vệ, nên nhiều nơi đã nêu lên sự bất mãn. Tiếp theo bộ phim truyền hình nọ, Tivi và các tòa soạn đều đồng loạt đưa tin về vấn đề này, nên cuối cùng chính quyền buộc phải tìm cách giải quyết.
Vì vậy, bộ môn Pháp y trước giờ chỉ được mở ở ba trường: Đại học Hokkaido, Đại học Y, đại học Asahikawa được mở thêm ở một trường nữa. Tôi được chọn làm giáo viên cho bộ môn mới mẻ này.
Lý do rất đơn giản, người cố vấn kiến thức y khoa cho bộ phim truyền hình đó là tôi. Chắc ai đó đã bí mật bàn bạc lúc tôi không hay biết gì chăng.Tôi nghĩ đây là hành động biểu dương cần thiết để chấn chính quá trình xác định nguyên nhân tử vong ở Hokkaido.
Tuy nhiên số nhân viên giám định pháp y vốn ít, cũng không tăng bao nhiêu sau khi lập bộ môn mới. Rốt cuộc nếu pháp luật Nhật Bản không thay đổi, tỷ lệ giải phẫu sẽ vẫn không tăng lên.
Dù sao, tôi cũng được chào đón rất nhiệt liệt, có phòng nghiên cứu mới... Không chỉ vậy, tôi có cả phòng giải phẫu tối tân nhất, có trang bị máy chụp cắt lớp chuyên dụng. Tôi có thể vung dao mổ tùy thích. Trong thời điểm hiện tại, không có ai bảo tôi hạn chế việc giải phẫu ở trường vì vấn đề chi phí.
“Giáo sư Shitara, cô bé đến tìm thầy đấy ạ.”
Tôi đang nghỉ ngơi ở thư viện (vừa là văn phòng bộ môn vừa là phòng tiếp khách), thì cậu nhân viên giải phẫu tên Aoba cất tiếng gọi. Cậu ta được kéo về cùng tôi từ trường cũ, là người có thể lấy nội tạng ra giỏi nhất mà tôi từng biết.
Cậu ta đang cười tươi, đẩy lưng một cô bé có thân hình nhỏ nhắn, mặc váy liền trắng lóa. Đôi mắt cô bé đen láy, hoàn toàn tương phản với làn da trắng ngần không bị ảnh hưởng bởi nắng hè gay gắt. Đôi mắt ấy đang tỏa sáng lấp lánh, đầy kỳ vọng lặng lẽ. Cô bé này rất thích công việc của tôi. Cô tiểu thư nhà tôi – Nói đúng ra thì không phải con gái, mà là cháu gái tôi, tên Sakurako.
Hôm ấy, bộ môn chúng tôi hết sức bình yên. Nếu có chuyện không hay xảy ra, vô luận là ban ngày hay nửa đêm, chúng tôi sẽ nhận được liên lạc từ cảnh sát. Trong một năm, số lượng tử thi có điều kì quái mà cảnh sát Hokkaido tiếp nhận là khoảng 700. Trong số đó, bốn bộ môn pháp y chia nhau giải phẫu chưa đến 500 tử thi. Làm phép tính đơn giản 500 chia 4 thì có thể thấy không phải ngày nào chúng tôi cũng khám nghiệm tử thi.
Dù có nhiều công việc văn phòng cần giải quyết, nhưng rất may bộ môn chúng tôi có viên thư ký cực kỳ giỏi giang. Nên vào những ngày nhàn rỗi không có họp hành gì, đến khoảng 7 giờ tối là có thể rời khỏi trường dại học rồi.
Thật may mắn, hôm nay là một ngày như vậy. Bởi vậy, tôi dự định lát nữa sẽ cùng cháu gái ăn tối. Cháu gái của tôi ít nói, cũng không hay biểu lộ cảm xúc, nhưng không hiểu sao từ xưa đã luôn yêu quý tôi.
Sakurako sống ở Asahikawa, nhưng hiện giờ anh thứ tôi và chị dâu đang tranh cãi về việc ly hôn. Bà giúp việc đảm đang Sawa được giao cho nhiệm vụ chăm sóc Sakurako. Cô bé chỉ đến ở với tôi trong mùa hè.
Đây là mùa hè cuối cấp ba của Sakurako, là thời điểm nhiều người không thể thảnh thơi. Nhưng thật đáng tiếc, anh tôi không cho cô bé học tiếp. Trong thời đại bây giờ thì quả là chuyện ngớ ngẩn.
Thực sự vô cùng đáng tiếc. Sakurako rất thông minh. Đặc biệt, cô bé quan tâm sâu sắc đến môn pháp y. Đồng thời lại rất điềm tĩnh. Chắc hẳn cô bé có thể trở thành một bác sĩ pháp y giỏi giang. Nếu được, tôi thậm chí muốn Sakurako thành học trò mình nữa.
Tuy nhiên, tôi chỉ là chú của Sakurako, nên không thể mở miệng nói gì.
Trái với gia đình Shitara có truyền thống nhiều đời làm bác sĩ, anh thứ tôi ở rể nhà Kujou, là một gia tộc đại địa chủ, tham gia vào quá trình khai phá thành phố. Một gia đình lâu đời, cao quý. Chắc họ có rất nhiều lý do – nhưng thực sự vô lý. Tôi cảm thấy rất đáng tiếc khi Sakurako bị trói buộc bởi những thứ đó.
Tuy vậy, ngoài Sakurako thì không còn ai kế tục gia tộc ấy. Cô bé hiểu rõ điều này hơn bất cứ ai, nên đã chấp nhận không học lên rồi.
Tôi không thể để Sakurako thấy xác chết thực sự. Nhưng trong một tiếng định kỳ, tôi sẽ giải thích cho Sakurako về những gì mình tìm ra từ tử thi vừa giải phẫu hôm qua. Lúc ấy, viên thư ký chợt đến, lúng búng nói với tôi, vẻ mặt khó xử.
“Giáo sư… Cảnh sát đến tìm ạ.”
“Cảnh sát ư?”
Hôm nay tôi có hẹn với họ sao? Có lẽ nhận ra nghi vấn này của tôi, viên thư ký lắc đầu. Tóm lại đây là cuộc viếng thăm không hẹn trước. Cô thư ký có vẻ đánh hơi được việc gì đáng ngờ, nên mặt rất tăm tối.
Chẳng có cách nào khác, tôi để lại Sakurako trong phòng nghiên cứu không đẹp đẽ gì lắm của mình, ló đầu ra thư viện.
“Xin lỗi…”
Đứng đó là một thanh niên mặc vét mà tôi quen mặt.
“A, cậu là…”
“Yamaji ạ. Yamaji Youichi ạ.”
“À đúng rồi.”
Hình như cậu ta thuộc sở cảnh sát Hakodate. Một viên cảnh sát mới vào nghề vài năm, rất nhiệt tình, đã gặp tôi vài lần.
Cá nhân tôi không phải là người ghét cảnh sát. Những viên cảnh sát Hokkaido thường giúp tôi dọn rửa các thiết bị sau khi giải phẫu, dù đó chẳng phải công việc của họ. Tôi có ấn tượng với viên cảnh sát trẻ này vì lúc giải phẫu cậu ta rất nhiệt tình, nhìn chăm chú không để lọt dù là một manh mối rất nhỏ. Khi thu dọn, cậu ta cũng rất cẩn thận nghiêm túc
Dĩ nhiên phần nhiều cảnh sát không quen với việc giải phẫu tử thi. Những người đó lại dễ thăng tiến. Để thăng tiến thì đâu cần mắc mứu gì với xác chết. Nói thẳng ra, cậu ta chắc sẽ không thăng quan tiến chức được. Là loại người ưa hành động hơn lo nghĩ.
“Thưa giáo sư, tôi có điều muốn hỏi ạ.”
Yamaji không ngồi xuống chiếc ghế tôi mời, bắt đầu nói với giọng điệu căng thẳng. Những lời đầy nhiệt tình này khiến tôi có cảm giác chuyến viếng thăm này không phải vì công vụ.
“Thật xin lỗi, hôm nay tôi có hẹn rồi.”
“Sẽ không tốn thời gian nhiều đâu ạ.”
Khóe miệng mím lại cùng đôi mày rậm cho thấy quyết ý không thể xoay chuyển. Không hiểu sao tôi nhớ đến con chó Akita[2] mình nuôi lúc bé. Toranosuke khi đã quyết chuyện gì thì cũng không chịu nhượng bộ, thật hết cách. Tôi vốn dễ yếu lòng trước ánh mắt như thế.
“Sakurako, hôm nay Shouko đi cùng cháu đúng không? Cháu hãy đến cửa tiệm bằng taxi trước nhé. Cháu biết chỗ đón taxi tầng dưới đúng không?”
Chẳng còn cách nào khác, tôi đành về phòng nghiên cứu bên cạnh, cất tiếng gọi Sakurako. Lúc này cô bé đang mê say xem ghi chép về giải phẫu. Thật may, hôm nay không chỉ có hai chúng tôi cùng đi ăn. Tôi đến trễ đôi chút thì cũng không có vấn đề gì– Tuy nhiên Sakurako nhăn mặt với vẻ khó chịu rõ ràng, lắc đầu. Cô bé rất ghét taxi. Từ ngày đó trở đi, Sakurako rất ác cảm và sợ hãi những chiếc xe màu trắng.
Thật không may, chẳng hiểu sao taxi ở Sapporo phần lớn là màu trắng.
“Dùng chỗ đón xe taxi của trường đại học cũng được đấy ạ.” Cậu Aoba vốn đang tựa người vào cửa bỗng đứng dậy.“Tôi sẽ dẫn cô bé xuống dưới, để cô bé lên một chiếc xe không phải màu trắng.”
Aoba nói thêm rằng nếu không mau chóng tìm được xe thì cậu ta sẽ gọi đến công ty taxi nhờ gửi xe tới. Nói rồi cậu ta dắt Sakurako đi. Sakurako rất khó gần, nhưng may là có vẻ thân thiện với cậu Aoba.
Tôi vỗ vai Aoba thay cho lời cảm ơn, cậu ta liền cười khổ đáp lại. Trong thâm tâm, cậu ta chắc cũng muốn trốn tránh chuyện tiếp đãi Yamaji. Dù vậy, chắc cậu ta cũng ngần ngại, sợ thất lễ với Yamaji đã tới tận đây để gặp tôi.
“… Thế thì, có chuyện gì vậy.”
Tôi trở về thư viện, lại mời cậu Yamaji ngồi xuống. Nãy giờ cậu ta vẫn đứng nghiêm trang. Tôi nhờ cô thư ký pha cà phê, cậu ta liền nói xen ngang.
“Tôi có mấy bức ảnh muốn nhờ giáo sư xem qua ạ.”
“Ảnh ư?”
“Vâng. Là ảnh một thi thể được phát hiện hôm qua.”
Nói rồi Yamaji lấy vài tấm ảnh ra từ chiếc cặp màu kaki. Tôi không cầm lên, mà chỉ nhìn xuống những tấm ảnh đang được trải rộng trên mặt bàn. Có lẽ đây là ảnh của thi thể vừa được phát hiện cùng với hiện trường nơi đó.
“Phát hiện cả di thư, nên bộ phân khám nghiệm khẳng định đây là tự sát ạ… Tuy nhiên tôi lại nghĩ có khi đây là một vụ án mạng?”
“Căn cứ vào đâu mà cậu nghĩ vậy.”
“… Do déjà-vu[3] đấy ạ. Khi nhìn thấy hiện trường, tôi chợt có cảm giác rất quen mắt.”
“… Chỉ có thế thôi sao?”
Tôi bất giác nhíu mày. Sự khác biệt trong sai số áp đảo giữa tỷ lệ giải phẫu tử thi của Nhật và Phần Lan chính là ở đây.
Đối với người Phần Lan, giải phẫu thi thể là một lẽ tất nhiên như tuân theo tín hiệu đèn giao thông vậy. Tuy nhiên ở Nhật, khi phát hiện những thi thể chết dị thường, những viên cảnh sát hay bác sĩ học qua pháp y độ ba tháng sẽ chỉ khám nghiệm sơ sài rồi đưa ra kết luận..
Một bác sĩ pháp y ở Phần Lan có thể giải phẫu hàng trăm tử thi trong một năm. Có tới 5% trường hợp nếu không giải phẫu thì không xác định được có phải là án mạng hay không. Ngay cả những chuyên viên pháp y lão luyện cũng không thể phán đoán chính xác nếu chỉ xem xét bề ngoài.
Nhưng ở Nhật, ngay cả những người không phải chuyên viên pháp y cũng có thể chỉ nhìn bề ngoài mà kết luận liệu đây có phải án mạng hay không. Thế rồi, khi bộ phận giám định của cảnh sát đã nói rằng không có dấu hiệu phạm tội, thì trường hợp đó sẽ không coi là vụ án. Thi thể sẽ không được chuyển đến chỗ tôi. Đây chính là hiện trạng của việc xác định nguyên nhân cái chết ở Nhật.
Tuy nhiên đây không phải là lỗi của cảnh sát. Thậm chí dù có đi nữa, những người ở hiện trường cũng không có tội. Tôi nghĩ bọn họ ít nhiều cũng bực bội vì quá trình này rất vô lý. Vốn dĩ sai lầm nằm trong luật pháp của đất nước này.
Và trước mặt tôi bây giờ là một viên cảnh sát trẻ đang nhìn tôi chằm chằm, biểu cảm nghiêm túc, có vẻ không thể chấp nhận kết quả đó.
“Tôi hiểu ạ. Dù sao cũng không thể kết luận đó là một vụ án do linh tính của mình được. Tuy nhiên tôi đã lập tức nhận ra lý do tôi thấy deja-vu. Đó là vì tôi đã... nhìn thấy một hiện trường hoàn toàn giống thế này cách đây mấy năm rồi ạ.”
Sự nhiệt huyết trong giọng nói của cậu ta càng lên cao.
“Không phải chuyện tâm linh mê tín đâu ạ. Không phải là ở Hakodate, nhiệm sở của tôi hiện giờ, mà lúc còn ở thành phố Chitose cơ. Tôi chắc chắn đã nhìn thấy một thi thể giống hệt thế này ở hồ Okotanpe.”
“Hồ Okotanpe ư?”
“Thi thể lần này được phát hiện ở đầm Junsai... Okotanpe và đầm Junsai đều gần hồ nước lớn. Tôi có cảm giác phong cảnh rất giống nhau.”
“Hồ Shikotsu và hồ Oonuma?”
Hồ Shikotsu rất gần Sapporo, là hồ không đông nằm ở cực Bắc của Nhật. Nó cũng là hồ tạo ra bởi núi lửa sâu thứ hai Nhật Bản, xung quanh là rừng cây yên tĩnh. Còn Oonuma là một hồ nước cách Hakodate khoảng một giờ đi xe, xung quanh cũng rất thanh tĩnh nên quang cảnh hẳn giống nhau.
“Nhưng cũng có khả năng đơn thuần vì họ chọn nơi vắng người lắm chứ. Chỉ có vậy mà cậu đã cho rằng hai vụ án liên quan, có vội vàng quá không?”
“Vì thời tiết nóng nực, tử thi ở đầm Junsai đã bị phân hủy rất tồi tệ, có nhiều phần đã bị thú rừng ăn hay tha đi lung tung. Nhưng vị trí cái đầu bị rơi và tình trạng hiện trường quả là rất tương đồng. Cái đầu của cả hai thi thể đều ở trong nước. Nhìn như thể có ai đó đã đặt chúng ở vị trí tương tự nhau đấy ạ.”
“Ở trong nước ư?”
“Vâng. Tử thi ở hồ Okotanpe đã hoàn toàn hóa thành xương trắng, hộp sọ đã vỡ ra, xương ở bên trong bị tổn hại khuyến thiếu. Nên cũng có điểm khác nhau, nhưng nhìn chung rất tương đồng.”
Yamaji mạnh mẽ nói.
“Tôi đã tận mắt thấy hiện trường cả hai bên, có thể khẳng định như vậy. Quang cảnh hiện trường của hai tử thi giống hệt, cứ như mô phỏng. Tôi không thể nghĩ đó chỉ là trùng hợp ngẫu nhiên!”
Như để biểu lộ nhiệt tâm, Yamaji đặt hai tay lên bàn, nhoài người về phía trước.
“Á…”
Cô thư ký đúng lúc đó mang cà phê tới, bèn khe khẽ kêu lên.
“A, tôi xin lỗi…”
“Tôi sẽ rót lại đây ạ.”
Cô ta đưa mắt nhìn chỗ cà phê vương vãi trên mặt bàn và Yamaji, giọng điệu không giấu được bực bội. Yamaji có vẻ hơi mất tinh thần. Không ai bị bỏng là tốt rồi. Tôi lại nghĩ, thay vì cà phê, bây giờ mình chỉ muốn ngưng cuộc trò chuyện để đi uống gin và tonic lạnh.
Cô thư ký để lại bánh Yamaoyaji của tiệm bánh Senshuuan[4] trên đĩa rồi biến mất vào căn bếp đơn giản. Yamaji nhìn xuống mấy cái bánh gạo vị bơ một lúc lâu, rồi lại mở miệng rụt rè.
“… Xác chết rơi đầu cũng không hiếm lạ gì lắm. Việc thiếu vài mảnh xương có thể là do thú rừng tấn công, tôi biết cũng là chuyện hay gặp. Nhưng… tôi không thể phớt lờ trực giác của mình được. Tôi nghĩ chắc chắn là có gì đó liên quan.”
Nhưng cậu ta đến tìm tôi rốt cuộc để làm gì vậy?
“Giáo sư trước đây từng dạy bảo tôi rằng trực giác rất quan trọng. Dù mong manh đến đâu, khi đã có cảm giác kỳ lạ thì phải điều tra đến tận cùng.”
“Đúng là tôi nghĩ con người nên trân trọng trực giác của mình hơn. Bởi có nhiều trường hợp đó là điều sinh ra từ kinh nghiệm quá khứ trở lại trong vô thức.”
“Giáo sư, vì vậy nên…” Yamaji nhìn tôi với vẻ van cầu.
“Dù tôi nói vậy đi nữa, rốt cuộc cậu muốn tìm gì ở tôi? Không lẽ cậu muốn tôi điều tra xác chết trong khi chưa được cho phép? Đây có phải phim truyền hình trên Tivi đâu? Tôi chưa từng nghe đến một vị giáo sư pháp y nào lại đi trực tiếp điều tra một vụ việc mà cảnh sát đã kết luận là không có dấu hiệu phạm tội.”
“Tôi biết ạ! Tuy nhiên dù thế nào thì tôi cũng muốn điều tra! Giáo sư cũng biết là phán xét của bộ phận giám định không hoàn hảo mà! Tôi sẽ nhận hết trách nhiệm! Nếu quả thực đó không phải tự sát, thì ngoài chúng ta ai sẽ đeo đuổi vụ án này?”
Giọng Yamaji hối hả, đầy ắp sự nhiệt tình. Căn phòng trở nên yên lặng như tờ.
“Ngoài ra cậu còn biết gì khác không? Ví dụ cậu có biết phần xương nào bị thiếu trong hộp sọ ở Okotanpe không?”
“A, đó chắc là… bướm… hình cánh bướm…”
“Xương bướm ư?”
“A, đúng rồi đấy ạ.”
“…”
Tôi thầm rên rỉ.
“A, giáo sư biết gì đó chăng?”
“Làm sao được! Từ mỗi thông tin này mà biết cái gì, tôi là phù thủy chắc – Chỉ là, xương bướm khiến tôi lưu ý. Đây là một mẩu xương rất đặc thù.”
“Một mẩu xương đặc thù… Ý giáo sư là sao ạ?”
“Đây là mẩu xương phía sau mắt chúng ta, có hình dạng như cánh bướm, thật sự rất đẹp. Điểm thú vị là dù nhìn từ chính diện hay từ phía trên, nó đều có hình dạng như cánh bướm. Thật là đẹp phi thường, đồng thời cũng rất mỏng và giòn – Vậy còn thi thể ở Hakodate thì sao?”
“Đã bị hỏa thiêu rồi.”
“Vậy à… Hakodate ư… Hộp sọ của thi thể ở đó không bị tổn hại gì chứ?”
“Vâng, chỉ bị phân hủy thôi.”
Yamaji gật đầu.
Ở Hakodate, thường tử thi được hỏa thiêu rất nhanh. Ngay cả ở Hokkaido đây cũng là một phong tục đặc biệt, xác chết được hỏa thiêu trước đêm viếng. Có nhiều giả thuyết về lý do cho
phong tục này, nhưng có lẽ là do dù ở Hokkaido, Hakodate có nhiệt độ tương đối ấm áp. Cũng có thể do tinh thần phóng khoáng đặc trưng của người dân. Mỗi khi có thiên tai hay lúc có người chết nhiều, để tránh xác chết thối rữa, người ta thường hỏa thiêu cái xác rất sớm.
“Nếu vậy, cậu bảo tôi phải làm gì bây giờ?”
Thi thể để giải phẫu không còn nữa, cậu ta tìm kiếm gì ở tôi đây?
“Từ những tấm ảnh này giáo sư có tìm ra điều gì không ạ? Điều gì cũng được? Có điều gì khiến giáo sư nghi ngờ rằng đây là một vụ sát nhân không?”
“Cậu đang giỡn hả? Đừng yêu cầu tôi những chuyện vô lý chứ?”
Từ miệng tôi bật ra tiếng cười không hợp hoàn cảnh. Những tấm ảnh này vốn do bộ phận giám định chụp. Dù bộ phận giám định đã kết luận rằng vụ này không có dấu hiệu hình sự, họ đã làm việc rất cẩn thận, lưu lại ảnh chụp thế này. Nhưng dù có cẩn thận đến đâu đi nữa, rất khó đoán định gì về thi thể từ những tấm ảnh này.
“Xin giáo sư đấy.”
Dù vậy quả thực không còn phương pháp gì nữa. Yamaji yên lặng cúi đầu, tôi đành lần lượt cầm lấy những bức ảnh trải ra trên bàn.
Thi thể có vẻ là phụ nữ. Mùa hè năm nay rất nóng nực, Sapporo cũng đang trong chuỗi ngày oi bức giữa hè. Xác chết đã phân hủy rất tồi tệ rồi.
Có vẻ bộ phận giám định đã khẳng định nguyên nhân cái chết là ngạt thở do treo cổ. Ngay cả từ mấy tấm ảnh tôi nhìn qua, cũng không thấy dấu hiệu phạm tội đâu cả.
“Có một chuyện rất đơn giản. Nếu có thể xem trong bàn tay thi thể có sợi xơ của dây thừng không thì tốt rồi, nhưng…”
“Dây thừng ư?”
“Những người định treo cổ thường sẽ lướt tay qua sợi dây thừng trước khi tự sát. Có lẽ là để xác nhận độ bền chắc của sợi dây, cũng có thể là hành vi vô thức sinh ra từ sợ hãi. Vì thế, dù hiếm gặp nhưng cũng có trường hợp sợi dây thừng sẽ lưu lại vụn da của nạn nhân.”
“Chuyện đó chưa được kiểm tra, sợi dây thừng… có lẽ được coi là di vật, được trả về cho gia đình nạn nhân rồi.”Yamaji nói.
Tôi bất giác nhăn mũi. Đúng là sợi dây thừng có thể coi là di vật của người chết. Nhưng trên thế giới này, làm gì có gia đình nào sẽ vui mừng nhận lấy sợi dây thừng mà người thân của họ đã dùng để tự sát chứ?
Tuy nhiên đây là chuyện thường gặp. Thế rồi, dĩ nhiên gia đình nạn nhân không muốn lưu lại vật này trong tay, họ thường bỏ vào quan tài hỏa thiêu luôn.
Dù vậy, cân nhắc tâm tình gia quyến không phải công việc của cảnh sát, cũng chẳng phải công việc của tôi. Chỉ trích cảnh sát thì thật sai lầm. Có lẽ đây là vấn đề trong hệ thống chính quyền, thậm chí không có cơ quan chuyên môn hỗ trợ cho thân nhân người đã mất. Đất nước này thật lạnh bạc với những gia đình như vậy.
Xác chết có tư thế treo cổ khác thường – nói cách khác, thi thể có một phần tiếp đất. Nạn nhân đã treo cổ bằng sợi dây vòng qua cành cây khá thấp. Chết trong tư thế hông chạm đất. Một bộ phận cơ thể... nửa người dưới bên trái chìm trong đầm. Hai cánh tay đã rơi xuống gần đùi phải, nằm giữa chúng là cái đầu lăn lông lốc, cũng chìm trong nước.
“… Nạn nhân là một nữ y tá… Trước khi cô ta tự sát ít lâu, một bệnh nhân cô ta phụ trách đã đột tử.”
“Dù cũng tùy vào khoa, không phải y tá cũng hay gặp trường hợp như vậy sao.”
Tôi làm nghề xử lý xác chết, nhưng không đa sầu đa cảm trước tử thi. Nếu đa sầu đa cảm thì làm sao cắt xác ra được. Trong phần đông trường hợp, vì đó là công việc nên càng quyết đoán.
“Đúng vậy, không phải chuyện hiếm lạ gì. Tôi nghĩ cũng chẳng đến nỗi phải tự sát. Tuy nhiên di thư lại ám chỉ rằng đó chính là nguyên nhân… Cũng có khi chỉ là cái cớ. Có thể là có vấn đề gì khác, như phạm sai lầm trong trị liệu chẳng hạn.”
Yamaji nói với vẻ khổ sở. Cậu ta có vẻ đến cùng cũng không tin đây là một vụ tự sát.
“Vậy ý cậu muốn nói là… có khi cô ta bị giết để lấp liếm một vụ tai tiếng nào đó?”
“Không phải rất có khả năng sao?”
“Cậu đang nói nhân viên y tế nào đó vì muốn che giấu sai lầm quá lớn trong điều trị nên giết cô ta?”
Mặc dù biết là Yamaji đang nghiêm túc, tôi cũng bất giác bật cười.
“Giáo sư!”
“Xin lỗi nhé. Tôi chỉ đang nghĩ, sai lầm đó rốt cuộc là cái gì mà người ta phải liều mình phạm tội để che giấu chứ. Ngay cả khi đó rõ ràng là sơ suất trong trị liệu của bệnh viện, họ vẫn có thể hòa giải mà không cần đến tòa án. Thậm chí khi không thể hỏa giải, tỷ lệ bệnh nhân thắng kiện bệnh viện vì sai lầm điều trị chỉ chiếm 20%. Nên về phía bệnh viện, sát hại nhân viên để bịt miệng họ thì liệu có đáng không?”
“Cái đó… có thể là vì danh tiếng của bệnh viện… hay không?”
“Người ta nói quá 75 ngày là tin đồn đã bay sạch[5]. Sóng yên bể lặng thì thiên hạ cũng quên mất thôi.”
Tôi bất giác tuôn ra những lời khó nghe. Nhưng đó là vì những gì Yamaji nói khiến tôi thấy rất khôi hài. Yamaji chắc đang nghiến răng vì giận dữ. Đối mặt với sự chính nghĩa thẳng thắn ấy, tôi chợt xấu hổ với những lời chẳng tử tế gì của mình, bèn nhìn đi nơi khác.
“… Cậu nói là có di thư ư?”Tôi hít hơi thật sâu, hỏi cậu ta.
“Vâng.”
Yamaji đáp với giọng điệu như một thiếu niên giận dỗi vì bị thầy giáo mắng mỏ. Tình cảm chân thành tựa trẻ con ấy không hiểu sao làm tôi thấy đáng yêu đến lạ. Tuy nhiên, đồng thời tôi cũng bất an trước sự thẳng thắn đến nguy hiểm này. “Theo đuổi chính nghĩa” và “làm điều đúng” không luôn luôn tương đồng với nhau.
“Vì có di thư nên người ta khẳng định đây chắc chắn là tự sát.”Yamaji nói với giọng điệu cay đắng.
“Vậy à… Nhật Bản rất coi trọng di thư. Nhưng ở nước khác, có di thư thì lại càng đáng ngờ.”
“Trường hợp di thư không viết tay, mà đánh máy thì sao?”
Ý cậu ta chắc là làm giả bao nhiêu cũng được. Nói cũng có lý. Ngoài ra, trong những vụ chết do treo cổ với tư thế bất thường, không phải không có những vụ để lấp liếm hành vi sát nhân.
Không còn cách nào khác, tôi dằn lòng nhìn lại những bức ảnh vụ án. Không làm thế thì Yamaji sẽ không hài lòng quay về, sẽ phiền lắm. Dù nói vậy nhưng tôi cũng không ghét cậu ấy.
Tôi rút kính lúp từ túi áo, bắt đầu nhìn ngắm các bức ảnh, tìm xem liệu có gì chỉ ra dấu hiệu tội phạm không – Khi đó, đột ngột tôi có cảm giác kì dị mơ hồ ở phần cổ của cái đầu bị rơi ra.
“Vậy à… Nếu thế thì, cái đốt sống cổ này…”
“Tức là phần cổ phải không ạ? Phần cổ có gì thế ạ?”
“À à, theo tôi quan sát thì cổ bị gãy ở giữa đốt sống cổ thứ nhất và đốt sống cổ thứ hai. Có khi đó chỉ là ngẫu nhiên, tuy nhiên nhìn như bị cố ý bẻ gãy bởi một người có kiến thức về giải phẫu.”
“Cố ý sao!?”
Yamaji nhoài người về phía trước. Lúc ấy cô thư ký mang khay trở lại. Cô ta lùi người về sau, tặc lưỡi.
“Chờ đã, tôi không nói chắc được. Cùng lắm chỉ coi như ý kiến tham khảo thôi... Đương nhiên, tôi không thể phủ nhận khả năng phần này tự gãy.”
Tôi hoảng hốt xua hai tay. Yamaji ngồi xuống ghế với vẻ thất vọng, đưa hai tay ôm mặt. Từ miệng cậu ta bật ra tiếng thở dài. Cậu ta quả thực là người giàu tình cảm.
Tôi đứng lên, kéo cái ghế cậu Aoba đang ngồi lại gần để giải thích. Aoba đã về từ lúc nào, đang ngồi giả vờ làm việc trên máy tính.
“Được rồi. Trong những trường hợp xác chết bị rơi đầu, phần lớn sẽ bị gãy ở đốt sống cổ thứ năm hoặc thứ sáu – tức là phần cục lồi thanh quản đấy. Cả chém đầu cũng vậy. Vì việc đó tốn rất nhiều sức lực. Ngoài ra, ở thời Edo người ta lại hay chém ở phần xương sụn nằm giữa đốt sống cổ thứ nhất và hộp sọ. Nếu đưa lưỡi đao trơn tru vào thì có thể một nhát bay đầu dễ dàng.”
Aoba đành đưa tay nới lỏng cổ áo, để lộ phần cổ trần trụi ra cho tôi dễ thuyết minh. Tôi đưa ngón tay chỉ cho Yamaji thấy phần lồi thanh quản của Aoba, rồi chỉ phần dưới hộp sọ một chút.
“Nhưng lần này… Thực sự không dễ gãy như trong ảnh đâu.”
Tôi bắt Aoba cúi đầu xuống, để Yamaji thấy rõ ràng xương chẩm sau đầu Aoba.
“Như tôi đã giải thích, cái cổ của xác chết này bị gãy ở phần giữa đốt sống cổ thứ nhất và thứ hai. Phần liên kết giữa hai đốt xương này… có một phần xương lồi gọi là “răng”. Nếu cổ bị cố ý bẻ gãy bằng các phương pháp thông thường thì phần xương này sẽ bị tổn hại. Nhân viên khám nghiệm hẳn đã xem qua bộ phận này rồi. Nếu phần xương này bị tổn hại thì không thể kết luận rằng không có dấu hiệu phạm tội. Bởi vậy, có thể suy ra phần “răng” của tử thi này không bị tổn hại.”
Yamaji vội vàng lôi giấy bút ra ghi chú với vẻ mặt nghiêm túc. Như thể đang dạy học trò, tôi cẩn thận đưa ngón tay chỉ bảo tận tình.
“Nếu phần “răng” của đốt sống không bị tổn hại nhưng cổ vẫn đứt lìa… Thì có thể khi xác chết phân hủy, ai đó đã ấn đầu xác chết xuống, đưa thứ gì vào từ sau đầu, một cái gì không quá sắc nhọn... Ví dụ như dao bay bằng kim loại chẳng hạn. Rồi hắn cẩn thận tách rời hai phần xương này ra.... Dĩ nhiên cố tình làm đứt cổ người ta thế này là hành vi phạm tội của kẻ rất am hiểu về cơ thể người. Tuy nhiên đây là cắt đầu tử thi đã thối rữa. Hết sức hôi thối. Mùi não bộ thối rữa khó chịu lắm. Nên tôi nghĩ cậu nên xem xét khả năng cái đầu này rơi xuống ngẫu nhiên đi."”
Tôi cảm ơn Aoba, rồi quay sang Yamaji.
“Những điều tôi có thể nói chỉ có nhiêu đó thôi… Tôi xin lỗi có vẻ không trợ giúp gì được cho cậu."
Khi tôi xin lỗi, Yamaji ngẩng mặt lên. Ánh sáng lóe lên trong đôi mắt đó là do hưng phấn ư.
“…Giáo sư, vậy tôi có thể nhờ giáo sư thêm một chuyện được không?”
Từ đôi mắt của cậu ta, tôi lập tức nhận thức được tiếp theo là chuyện gì.
“Yamaji. Tôi chỉ là một giảng viên đại học thôi. Thực sự tôi không thể trợ giúp cậu thêm gì đâu.”
“Không, vẫn còn đấy ạ. Nếu giáo sư trực tiếp kiểm tra tro cốt còn lại, có khi sẽ biết gì đấy chăng!"
“Cậu đừng nói vớ vẩn nữa!”Lần này tôi lỡ miệng lớn giọng.
“Tôi biết là mình đang yêu cầu vô lý! Nhưng ngoài giáo sư ra sẽ chẳng ai có thể giúp đỡ tôi! Tôi van xin giáo sư.”
Sự yên lặng buông xuống.
Có lẽ cô thư ký không còn muốn mang cà phê cho Yamaji nữa. Cô ta vừa cầm khay vừa liếc nhìn tôi trách móc, như đổ trách nhiệm cho tôi vì Yamaji không sớm quay về. Aoba cũng nhìn vào mắt tôi, yên lặng lắc đầu.
“Yamaji… Tôi rất hiểu nhiệt tình của cậu, rất muốn khen ngợi cậu. Với tư cách một thị dân, tôi rất an lòng khi biết có một viên cảnh sát trẻ trung như cậu mang trong lòng nhiệt huyết như thế, muốn điều tra tới nơi tới chốn. Tuy nhiên… Tôi nghĩ cậu nên đối mặt với thực tế. Trên đời này có những việc ta làm được, và có những việc ta không thể làm được…”
”... Chuyện đó tôi đã biết rõ rồi.”
Thật lòng tôi chẳng muốn dội một gáo nước lạnh lên nhiệt tình của Yamaji, cũng không muốn tỏ ra xem thường cậu ta. Không, có lẽ tôi thực sự không muốn quay lưng trước sự kỳ vọng và tin tưởng ấy nữa. Tóm lại tôi không cự tuyệt quá thẳng thừng.
Nhưng dù tôi cố gắng chọn từ ngữ, cuối cùng lại nghe như thầy giáo quở trách học sinh. Có lẽ với cậu ta những lời của tôi là cự tuyệt thẳng thừng. Gương mặt Yamaji hiện lên thất vọng rõ ràng, lòng tôi cũng trào dâng áy náy.
“Thực sự… tôi rất xin lỗi không giúp gì được cho cậu… Nhưng nếu cậu biết được gì đó, lần tới có thể đến nhờ tôi tư vấn.”
Yamaji không đáp lại lời xin lỗi của tôi. Cậu ta vẫn cúi đầu như thể vô cùng thất vọng, chỉ cúi người chào một cái, rồi rời khỏi thư viện mà không ngoảnh lại nhìn tôi lấy một lần.
“Lần tới anh ta đến, giáo sư có cần báo trước không ạ.”
Viên thư ký cầm chỗ cà phê bỏ không của Yamaji, vừa tự mình uống vừa nói với vẻ khó chịu.
“Không…”
Tôi đáp lại mơ hồ. Trong lòng chia ra hai nửa, một phần không muốn để mặc Yamaji, phần khác không muốn dính líu hơn nữa. Nhưng dù ít dù nhiều, đây vốn không phải công việc của tôi, cũng vượt quá phận sự của cậu ấy.
“Tuy nhiên cậu ấy cũng không phải người xấu. Chỉ là đến nhờ tư vấn khi giáo sư có thời gian thôi mà.”
Cậu Aoba vừa cười khổ vừa nói. Tôi đứng ở cửa, nhìn theo bóng lưng Yamaji đang đi xa dần. Chẳng mấy chốc cậu ta rẽ ở khúc quanh hành lang để đi đến thang máy. Nhìn thấy biểu cảm đầy ưu tư đó, trong thoáng chốc tôi không thể giữ bình tĩnh nữa.
Tôi lao xuống cầu thang cách thư viện không xa. Do hơi thở trở nên gấp gáp, tôi thấy rõ mình rất thiếu vận động. Tôi chạy đến cửa thang máy dưới tầng một, vừa kịp thấy bóng dáng Yamaji ở cửa ra vào. Tôi vội vã chạy đến, nắm lấy tay cậu ấy. Yamaji tròn mắt ngạc nhiên.
“Chờ đã! Lúc nãy có một việc tôi quên nói.”
“… Việc gì đấy ạ?”
“Là về cái xương bướm ấy… về xác chết không có xương bướm.”
Yamaji lập tức nghiêm mặt.
“Xương bướm…”
“Thực sự trước đây tôi từng điều tra một thi thể tương tự. Lúc đó thi thể nọ hoàn toàn đã hóa thành xương trắng, rốt cuộc không thể biết là tự sát hay án mạng. Nhưng khi mở hộp sọ, tôi phát hiện thiếu mất xương bướm. Hoàn toàn không có. Con bướm trắng xinh đẹp sống trong đầu người ấy.”
Tôi vừa thở hổn hển vừa báo vậy với Yamaji. Cậu ta có vẻ vẫn không hiểu tôi thật sự đang nói gì.
“Rốt cuộc, không thể làm rõ danh tính của thi thể đó, thời gian đã trôi qua mất rồi. Chắc cứ thế này, sự tồn tại của thi thể đó sẽ bị quên mất. Bởi vậy – chỉ một ngày thôi.”
“Giáo sư?”
“Chỉ một ngày, tôi sẽ giúp cậu. Nhưng chỉ lần này thôi. Hy vọng cậu hiểu rằng lần tới tôi sẽ không trợ lực cho cậu với những việc thế này nữa. Đây là ngoại lệ duy nhất.”
Biểu cảm của Yamaji tràn đầy hy vọng. Còn tôi, khi đã thực sự hiểu ra mình đang nói gì thì trở nên bất an. Dù vậy, tôi vẫn tin vào trực cảm của chính mình, rằng để cậu ấy ra về thế này thì không được.
[1] Nguyên văn: Kegare, khái niệm “ô uế” trong Thần đạo. Được cho là bắt nguồn từ cái chết.
[2] Một giống chó Nhật.
[3] Hiện tượng cảm thấy quen thuộc một người, một sự việc như đã gặp hay trải qua rồi, dù rất có thể chưa từng thấy.
[4] Senshuuan là một cửa hiệu chuyên làm bánh ngọt truyền thống nổi tiếng ở Hakodate, bánh Yamaoyaji là một trong những mặt hàng đặc sắc của tiệm.
[5] Thành ngữ Nhật