Chúng tôi vốn mê thích môn Sử học. Hồi trẻ, có được quyển Việt Nam Sử Lược của Trần Trọng Kim trong một kỳ phát phần thưởng cuối năm ở bậc Trung học, chúng tôi đã mê mệt đọc đi đọc lại quyển sách này và nhận thấy trong lịch sử nước nhà vẫn còn có nhiều nghi vấn chưa được giải đáp đúng mức. Tại sao Lý Chiêu Hoàng mới 8 tuổi đã biết yêu đương để rồi ngôi vua họ Lý qua tay họ Trần một cách êm thấm? Tại sao vua Quang Trung Nguyễn Huệ đã qua đời một cách đột ngột khả nghi lúc mới 41 tuổi đời và đang trên con đường chiến thắng? Tại sao đang lúc nước nhà như dầu sôi lửa bỏng mà vua Tự Đức lại có thể ngồi làm thơ, hết bài này qua bài khác? Tại sao thân danh là một đại thần phụ chính mà ông Nguyễn Văn Tường lại không đi theo vua mà ở lại Huế sau ngày thất thủ kinh đô? Các “Bí ẩn lịch sử” này đã đeo đuổi và ám ảnh chúng tôi trong suốt thời gian chúng tôi đang theo ngành y khoa và cả sau này, trong suốt 50 năm cuộc đời thầy thuốc của chúng tôi.
Quyển sách này là kết quả của nhiều năm tháng miệt mài đeo đuổi của chúng tôi để tìm giải đáp thích đáng qua y khoa cho các vấn đề lịch sử đang còn là những bí ẩn đó. Trong khi đi tìm đáp số cho các vấn đề lịch sử gai góc này, ngoài các sách báo y khoa ra, chúng tôi còn tham khảo thêm các ý kiến của các chuyên gia các ngành liên hệ trong y khoa. Vì các bí ẩn lịch sử nêu lên đã xảy ra từ lâu, có khi cả đến nghìn năm, nên những suy luận mà chúng tôi đưa ra để giải thích các sự kiện lịch sử đó có thể không có được sự chính xác 100% như đã xảy ra trong thực tế hồi xưa, nhưng đó là những suy luận sát với thực tế nhất mà ngày nay chúng ta có thể có được. Và đó cũng là ý kiến của nhiều chuyên viên cao cấp trong các ngành học, cũng như của các đồng nghiệp y khoa trong nước và ngoài nước mà chúng tôi đã tham khảo.
Nhận định
"... Phải là một nhà y học uyên bác, tác giả mới có vốn tri thức khoa học liên ngành rộng lớn và cập nhật như vậy, hơn thế nữa lại vận dụng khoa học liên ngành đó vào lịch sử, giải thích một số hiện tượng lịch sừ Việt Nam liên quan đến Y học. Và đằng sau lao động trí tuệ miệt mài đó là cả một tấm lòng đối với quê hương đất nước của một tri thức Việt Nam gần bốn thập kỷ sống xa tổ quốc...
... Điều tôi tâm đắc và trân trọng nhất là với cuốn sách Lịch sử nhìn lại dưới gốc độ Y khoa, bác sĩ Bùi Minh Đức đã khai phá con đường hình thành một liên ngành khoa học mới ở Việt Nam, liên ngành Y học - Lịch sử".
- GS Sử học Phan Huy Lê