Bộ Sách Phong Cách Sống (Bộ 5 Cuốn)
1. Vừa Đủ - Đẳng Cấp Sống Của Người Thụy Điển
"Không quá ít, không quá nhiều, chỉ vừa đủ" là cốt lõi của phong cách sống Lagom, nhưng biết như thế nào là đủ thì còn phụ thuộc vào giới hạn của mỗi người. Người Thụy Điển dùng Lagom như kim chỉ nam cho cả dân tộc, hình thành nên phong cách sống, ứng xử giao tiếp và thậm chí cả ẩm thực của riêng mình.
Là một phần lãnh thổ của Bắc Âu, xứ sở nổi tiếng với phong cách sống tối giản, Thụy Điển tự xây dựng cho mình một phong cách sống hoàn toàn khác, mang tên Lagom. Với tài sản văn hóa riêng này, người dân Thụy Điển luôn biết vừa lòng với những gì mình đang có và gần như không bao giờ so sánh với cuộc sống của người khác.
“Lagom” là một tính từ dùng để chỉ sự vừa phải, không quá nhiều mà cũng chẳng quá ít. Thật khó để có thể chuyển tải hết ý nghĩa của từ lagom sang bất kỳ thứ tiếng nào khác. Người Thụy Điển dùng Lagom như “kim chỉ nam” chung cho cả dân tộc, hình thành nên phong cách sống, ứng xử, giao tiếp, và thậm chí cả ẩm thực của riêng mình. Lagom là vừa đủ, là thích hợp, là cân bằng nhưng không nhất thiết phải là hoàn hảo nhất. Như một giai thoại từ thế kỷ trước, nhiều người tin rằng từ này bắt nguồn từ thuật ngữ "laget om" của người Viking - nghĩa là "chuyền quanh trong nhóm” xuất phát từ thói quen những người Viking. Vào thời đó, khi tất cả cùng ngồi quanh chiếc bàn và chuyền tay nhau những chiếc sừng đựng đầy rượu, mỗi người nhấp một ngụm vừa phải, làm sao để những người sau đó cũng có đủ rượu để thưởng thức.
Trong một xã hội mà con người có thể tiếp cận với bất cứ thứ gì, vào bất cứ lúc nào thì Lagom giống như một cơn gió lạ. Sự hài lòng trong phong cách sống của người Thụy Điển không phải là vì họ có tất cả mọi thứ, mà đơn giản đó là một trạng thái thỏa mãn với những gì mình đang có. Lagom chính là việc thoát ra khỏi những bộn bề và cân đo đong đếm một cách thái quá.
Tinh thần Lagom thể hiện ở mọi mặt của cuộc sống Thụy Điển, từ việc chỉ nói ngắn gọn vừa đủ không khoa trương, ở trong những ngôi nhà đơn giản ít đồ đạc và thoáng đãng, ăn những đồ ăn không quá cầu kỳ, thậm chí đến vui chơi cũng không quá ồn ào, náo nhiệt… Tất cả những điều đó đã tạo nên một phong cách sống tối giản nhưng mang lại sự bình an trong tâm hồn và hài hòa trong cuộc sống.
Mang tập sách đến bạn đọc Việt Nam, mong rằng chúng ta đón nhận Lagom với một tinh thần và lối sống mới, biết vừa đủ với tất cả để cuộc sống bớt lại những gánh nặng, bộn bề. Từ đó bạn sẽ tìm được những bài học và lời khuyên để bắt đầu một lối sống Lagom. Đó có thể là những bài học về sự tiết chế và cân bằng, tìm sự cân bằng trong cuộc sống thường nhật để chúng ta có thể tìm được niềm vui tốt đẹp hơn, để từ đó có được những lợi ích cả về thể chất lẫn tinh thần cho bản thân, cũng như để cộng đồng và môi trường của chúng ta được cân bằng hơn nhờ vào lối sống của chúng ta.
"Không quá ít, không quá nhiều, chỉ vừa đủ" nhưng biết như thế nào là đủ thì đó lại là giới hạn của mỗi người. Chỉ biết rằng, với người Thụy Điển, họ luôn biết cách làm hài lòng bản thân bằng những cột mốc riêng để làm sao vẫn đủ đầy cho bản thân nhưng không bị thái quá. Ít hơn, để có được nhiều hơn là vậy.
2. Hugge - Hạnh Phúc Từ Những Điều Nhỏ Bé - Nghệ Thuật Sống Của Người Đan Mạch
Cuốn sách giải mã bí mật giúp con người sống ở quốc gia có hơn một nửa thời gian của năm chìm trong mưa xám và tuyết lạnh hạnh phúc.
Mỗi quốc gia có những giá trị cốt lõi khác nhau để làm nền tảng cho việc hiểu và định hình đặc điểm dân tộc mình. Người Mỹ yêu thích tự do cá nhân, người Pháp có danh vọng, còn người Đức đề cao tính kỷ luật và sự chính xác. Đối với người Đan Mạch, Hygge là một trong những giá trị cốt lõi. Đây là nền tảng mang lại hạnh phúc cho quốc gia có hơn một nửa thời gian của năm chìm trong mưa xám và tuyết lạnh. Trong bối cảnh đời sống quá nhiều áp lực, giải mã những “bí mật” của Hygge để có thể ứng dụng vào đời sống đang là điều rất nhiều người hướng đến. Hạnh phúc từ những điều nhỏ bé, cuốn sách của tác giả Marie Tourell Søderberg có chứa chìa khóa để mở cánh cửa vào căn phòng chứa mọi lời giải đáp về Hygge.
Marie Tourell Søderberg không phải là một người viết sách chuyên nghiệp. Cô là một diễn viên sống ở Copenhagen. Cũng như đa số mọi người ở thời đại này, đôi khi Marie cảm thấy quá tải với công việc, thấy mình luôn bận rộn với nhiệm vụ nào đó đến mức quên dành thời gian để buông bỏ mọi vướng bận và để bản thân thật sự được sống. Cho đến một ngày, Marie nhận ra, mình, cũng như rất nhiều người đang bị vòng xoáy công việc chi phối quá nhiều. Marie quyết định chậm lại, bởi với cô, việc có khoảng thời gian hygge cùng gia đình và bạn bè, có những khoảnh khắc hygge với bản thân và có một mái ấm hygge là điều rất quan trọng. Marie bắt tay vào viết về Hygge với mong muốn quyển sách sẽ là một tài liệu hướng dẫn thực hành giúp mọi người xây dựng nền tảng vững chắc để phát triển hygge. Đồng thời cũng là lời mời mọi người tận hưởng và trân trọng những khoảnh khắc không thể đánh đổi bằng tiền.
Theo Giáo sư Jeppe Trolle Linnet, chuyên gia nghiên cứu về Hygge, Hygge là một từ trong tiếng Đan Mạch, hàm chứa toàn bộ các ý nghĩa mà con người chúng ta vô cùng trân trọng. Hygge trong ngôn ngữ Bắc Âu cổ là hyggja, có nghĩa là sự thỏa mãn trong suy nghĩ và cảm nhận. Đồng thời, có liên quan đến việc tìm nơi trú ẩn, nghỉ ngơi, sự an toàn và phục hồi năng lượng cũng như lòng can đảm. Đối với nhiều người Đan Mạch, hygge là mục tiêu cần phấn đấu đạt được. Nó như kim chỉ nam dẫn chúng ta đến những khoảnh khắc hạnh phúc nho nhỏ trong cuộc sống hàng ngày.
Xác định cuốn sách sẽ là một tài liệu hướng dẫn thực hành, Hạnh phúc từ những điều nhỏ bé được tác giả chắt lọc, đầu tư từ câu chữ đến hình ảnh. Marie đưa người đọc vào từng ngôi nhà, từng gian bếp, từng góc phòng… để chứng kiến nhịp sinh hoạt đặc biệt của những con người nơi đây. Marie đã đành không ít thời gian để gặp gỡ, trao đổi với rất nhiều thành phần trong xã hội, từ các chuyên gia nghiên cứu về Hygge, diễn giả, nhà tâm lý… để lắng nghe những định nghĩa của họ về Hygge cũng như cách họ thiết lập tinh thần này vào chính cuộc sống thường nhật. Độc giả sẽ được xuôi theo dòng lịch sử, địa lý, con người… Đan Mạch để hiểu vì sao khái niệm Hygge được khởi phát và để thấy được tác dụng của nó thế nào, cả trong quá khứ lẫn hiện tại với quốc gia này.
Không dừng lại ở những khái niệm, tác giả cũng đưa ra cụ thể cách thức triển khai, thực hành để làm thế nào đưa Hygge vào nhà, vào chính đời sống thường nhật để cuộc sống mỗi người có thể trở nên tốt đẹp hơn. Xuyên suốt quyển sách, người đọc sẽ được rất nhiều người Đan Mạch giải thích về việc họ hygge như thế nào và hygge có ý nghĩa gì với họ: Hygge là ngồi quanh đống lửa trò chuyện với bạn bè trong một đêm hè; Hygge là nhâm nhi ly rượu vang trong khu vườn của mẹ; Hygge là ngồi nghe tiếng mưa rơi tí tách trên mái nhà với một tách trà nóng trên tay….
Chẳng có định nghĩa chung, thống nhất nhưng sau toàn bộ nội dung tác phẩm, người đọc sẽ cảm nhận được tinh thần của Hygge và tự chọn được cách Hygge cho mình. Như lời của Anne Glad, chuyên gia hàng đầu thế giới về lối sống, có thể hygge không phải là đáp án cho mọi câu hỏi lớn trong cuộc sống, nhưng chắc chắn hygge là một lời mời gọi chúng ta suy nghĩ về cuộc sống và hạnh phúc dưới một góc nhìn rộng hơn. Điều gì là quan trọng đối với chúng ta? Chúng ta cần làm việc nhiều đến mức nào? Và chúng ta cần gì để hạnh phúc? Hygge là lời mời gọi tận hưởng những thứ nhỏ bé trong cuộc sống, bởi vì thật ra đó chính là những điều to lớn.
3. Sisu - Vượt Qua Tất Cả - Nghệ Thuật Sống Của Người Phần Lan
Sisu là một từ khó diễn giải trong tiếng Phần Lan và không có từ tiếng Anh tương đương. Thuật ngữ này là sự pha trộn của lòng can đảm, sự dẻo dai, tinh thần bền bỉ và tính kiên trì – những phẩm chất giúp định hình nghệ thuật sống "vượt qua tất cả" của con người và đất nước Phần Lan. Tinh thần sisu không chỉ tồn tại trong trái tim mỗi người dân của xứ sở này, mà còn được thể hiện trong cuộc sống thường nhật nơi đây.
Là một quốc gia nhỏ bé ở vùng Bắc Âu, nổi tiếng với thời tiết và môi trường thiên nhiên khắc nghiệt, nhưng Phần Lan chưa bao giờ rời khỏi nhóm những quốc gia có chỉ số hạnh phúc cao nhất thế giới. Đối với người dân Phần Lan, "dành thời gian hòa mình với thiên nhiên" là một trong những yếu tố hàng đầu làm nên hạnh phúc, bên cạnh sự độc lập, bình yên, trật tự, hữu dụng và sự công bằng. Và tất cả những yếu tố này đều có thể được gói gọn trong một bí quyết mang tên sisu – tinh thần vượt qua tất cả.
Thật khó định nghĩa chính xác sisu là gì. Không có một từ tiếng Anh nào có ý nghĩa tương đương với sisu, và ngay cả trong tiếng Phần Lan thì sisu cũng đại diện cho một tổ hợp nhiều đặc điểm khác nhau, bao gồm quyết tâm sắt đá, nghị lực, lòng can đảm, sự dũng cảm, ý chí bền bỉ, sự ngoan cường và kiên trì. Tinh thần sisu sẽ thức tỉnh khi những khó khăn và nghịch cảnh khiến bạn muốn bỏ cuộc, khi mà chỉ có dũng khí mới có thể giúp bạn tiếp tục tiến lên. Nhưng sẽ chẳng có ý nghĩa gì nếu bạn nói rằng mình có tinh thần sisu nhưng không thể hiện được tinh thần đó. Sisu là lối tư duy hướng đến hành động, chứ không phải chỉ là tỏ ra can đảm.
Trong một xã hội mà con người phải đối mặt với vô vàn thử thách để sinh tồn và phát triển thì sisu là thiết yếu. Sisu không phải là nguồn sức mạnh giúp ta chạy một mạch lên đỉnh núi, mà sisu là nguồn lực xuất hiện khi nguồn năng lượng mà ta nhận thức được đang dần cạn kiệt, khi nghịch cảnh kéo đến và ta dường như không còn lối thoát. Chính vào lúc đó, sisu sẽ trỗi dậy để giúp ta không ngừng đặt từng bước chân lên con đường phía trước. Khác với những chiến công hoặc hành động xuất phát từ sự liều lĩnh hay chủ nghĩa anh hùng cực đoan, những chiến tích của tinh thần sisu luôn diễn ra trong thầm lặng.
Tinh thần sisu thể hiện ở mọi mặt của cuộc sống Phần Lan, từ việc chuẩn bị thật kỹ lưỡng để đương đầu với những khó khăn thử thách, mạnh mẽ thừa nhận những điểm yếu của bản thân, dành thời gian để im lặng suy nghĩ, nói những lời trung thực và thẳng thắn chứ không hoa mỹ, tôn thờ sự bình đẳng và công bằng, cho đến những chuyến đi bộ đường dài trong rừng, tận hưởng mùa hè trong những ngôi nhà gỗ nhỏ bé ở vùng hẻo lánh thốn thiếu tiện nghi và đi tắm hồ vào giữa mùa đông lạnh giá... Tất cả những điều đó đã tạo nên một phong cách sống bình dị mà kiên cường, hòa mình với thiên nhiên nhưng cũng vô cùng hiện đại.
Mang tập sách Vượt qua tất cả - Nghệ thuật sống của người Phần Lan đến với bạn đọc Việt Nam, chúng tôi mong rằng tất cả chúng ta sẽ đón nhận Sisu và vững vàng đối mặt với những thử thách trong cuộc sống. Để rồi từ đó bạn sẽ tìm được những bài học và lời khuyên để bắt đầu tận hưởng cuộc sống này, để tìm thấy hạnh phúc và niềm vui trong ngay cả những thời khắc khó khăn nhất. Bởi lẽ sisu là một đặc điểm mang tính phổ quát. Có thể người Phần Lan đã gọi tên nó, định nghĩa nó, nhưng tinh thần sisu – tinh thần vượt qua tất cả – không hề giới hạn ở đất nước hay con người Phần Lan, mà bất kỳ ai trên thế giới này cũng có thể nắm bắt và vận dụng sisu. Sisu luôn hiện diện trong bạn, và có lẽ bạn cũng từng vận dụng sisu rồi đấy.
[Sisu] Vượt qua tất cả - Nghệ thuật sống của người Phần Lan đã bổ sung vào bộ sách Phong cách sống Bắc Âu do First News thực hiện (cùng với [Lagom] Vừa đủ - Đẳng cấp sống của người Thụy Điển và [Hygge] Hạnh phúc từ những điều nhỏ bé - Nghệ thuật sống của người Đan Mạch. Mời bạn đón đọc.
4. Ikigai - Chất Nhật Trong Từng Khoảnh Khắc
Ikigai là một khái niệm đã tồn tại từ rất lâu trong truyền thống văn hóa Nhật Bản. Đây là khái niệm về niềm vui trong cuộc sống thường nhật, hay nói cách khác là lý do mà bạn thức dậy vào mỗi sáng.
Trong cuốn sách, Yukari Mitsuhashi đã phỏng vấn rất nhiều người, bao gồm cả nhà khởi nghiệp hay vận động viên để hỏi về những thứ mà ikigai đã đem đến cho họ, nó đã giúp họ vượt qua những khó khăn trong cuộc sống như thế nào, và bằng cách nào mà họ tìm ra ikigai của chính mình. Thực tế cho thấy mỗi người có một ikigai khác nhau và không phải ai cũng đã tìm ra được ikigai cho bản thân mình.
Ikigai - Chất Nhật trong từng khoảnh khắc là cuốn sách tập trung vào việc tìm kiếm ikigai của bản thân, xác định mục tiêu hoặc đam mê của bạn và sử dụng sự hiểu biết này để đạt được niềm hạnh phúc to lớn hơn trong đời. Dù bạn đang ở độ tuổi nào nếu bạn tìm được ikigai dưới dạng sở thích hoặc các hoạt động khác nó sẽ giúp bạn giữ được sự năng động và tình yêu đối với cuộc sống.
Tùy vào ikigai của bạn là gì mà bạn sẽ nhận được những điều khác nhau từ nó, nhưng nhìn chung hiểu về ikigai của bản thân sẽ giúp bạn cảm thấy hạnh phúc và hài lòng về bản thân mình, có tâm trí điềm tĩnh và vững vàng hơn, kiểm soát cuộc sống thường nhật tốt hơn, tìm thấy được mục đích sống, chủ động hơn và giúp bạn tìm thấy nguồn sinh lực để sống và phát triển. Tất cả những điều này có được là nhờ bạn hiểu bản thân muốn gì và trân trọng điều gì trong cuộc sống.
Cuộc sống luôn luôn đem đến cho chúng ta những khó khăn riêng, và chắc chắn ikigai không phải là một công thức kỳ diệu giúp mọi thứ trở nên hoàn hảo. Nhưng khi có ikigai trên từng chặng đường, chúng ta có thể mãn nguyện khi nhìn lại cả cuộc đời mình.
Với triết lý đơn giản và quan điểm phóng khoáng Ikigai - Chất Nhật trong từng khoảnh khắc sẽ là nguồn cảm hứng giúp bạn theo đuổi hạnh phúc và quan trọng hơn là hiểu được chính mình.
5. Sống Thanh Thản Như Người Thụy Điển
Việc dọn dẹp nhà cửa dường như chỉ tất bật và hối hả trong những ngày cận tết. Thế nhưng, không phải riêng dịp đầu năm, không gian sống mới cần gọn gàng, ngăn nắp. Khi bạn không kéo nổi hộc tủ hay chẳng thể đóng cửa kho chứa đồ, đấy là lúc ngôi nhà báo hiệu rằng bạn cần một cuộc dọn dẹp.
Với người Thụy Điển, dọn dẹp không hẳn là phải vứt bỏ hầu hết đồ đạc, mà là tinh gọn cuộc sống để bạn có thể giữ lại những gì thật sự mang đến niềm vui cho mình và cho những người thân yêu. Họ có hẳn một thuật ngữ dành cho việc này: Döstädning.
Trong cuốn sách Sống Thanh Thản Như Người Thụy Điển, bằng lời văn nhẹ nhàng, hóm hỉnh, cây bút Margareta Magnusson sẽ giúp người đọc nhìn lại ngôi nhà một cách chậm rãi, tìm ra thứ mình muốn giữ bên cạnh và dọn dẹp những món đồ không còn phù hợp. Một vài bộ quần áo có thể đến với Hội Chữ thập đỏ, những chậu hoa có thể được dọn đến nhà ai đó sưởi nắng, kể cả kho dụng lặt vặt bám bụi từ lâu cũng có thể tìm người chủ khác…
Không chỉ chú ý đến chuyện tinh giản đồ đạc để xếp gọn cuộc sống, trong văn hóa Thụy Điển, cụm từ “döstädning” còn chỉ quá trình dọn dẹp nhà cửa để chuẩn bị cho sự ra đi khi tuổi của chúng ta đã cao. Chính vì vậy, döstädning không hẳn tập trung hoàn toàn vào đồ vật. Qua cuốn sách, tác giả Margareta đã vực dậy lòng can đảm ở người đọc: Dám đối diện với những kỷ vật xưa cũ, sẵn sàng buông bỏ chúng để tìm kiếm niềm hạnh phúc mới và để lại sự thanh thản cho những người ở lại.
Vượt qua bản chất của một thuật ngữ địa phương, ẩn bên trong “Döstädning” là một lối sống văn minh, có trách nhiệm với chính bản thân và những người xung quanh. Từ những chỉ dẫn trong Sống Thanh Thản Như Người Thụy Điển, bạn có thể thực hành döstädning ở bất cứ giai đoạn nào của cuộc đời, bởi lẽ dù trong thời điểm nào đi chăng nữa, một mái nhà ngăn nắp sẽ luôn mang đến những điều tích cực cho tâm hồn bạn.